De voordelen van bewust ademen – wat je lijf, hoofd en gevoel daarvan merken
We doen het allemaal vanaf het moment dat we geboren worden tot aan onze laatste adem: ademen. Zuurstof komt binnen via je neus of mond en bereikt je longen. Vanaf daar wordt het via je bloed verspreid door je lichaam. Dat zorgt ervoor dat je organen – zoals je hart, brein, spijsvertering en spieren – goed kunnen functioneren.
Bij inspanning ga je sneller ademen om meer zuurstof binnen te krijgen. Als je wilt ontspannen, zucht je en vertraagt je ademhaling. Vaak gebeurt dit volledig automatisch, net zoals het kloppen van je hart. Dat is handig: als we alles bewust zouden moeten aansturen, zouden we niets meer gedaan krijgen op een dag.
Toch kun je je adem ook bewust inzetten. Zeker wanneer je spanning of emoties ervaart. Denk maar aan iemand die snikt bij verdriet, of snel ademt van zenuwen of opwinding. Ademhaling weerspiegelt onze innerlijke staat, maar het beïnvloedt die ook.
Wat er gebeurt als je je adem inhoudt
Soms is er in het moment geen ruimte om een emotie te voelen of te uiten. Bijvoorbeeld als je moet handelen in een bedreigende situatie, of als je als kind gepest werd en huilen onveilig voelde. Op zo’n moment houd je onbewust je adem in of ‘slik je het weg’. Spanning bouwt zich op in het lichaam, en de adem wordt oppervlakkiger.
Bij baby’s zie je nog goed hoe het werkt: voor ze in slaap vallen, hoor je hun ademhaling veranderen. Dan volgt er vaak een zucht van opluchting, waarna ze wegzakken. Dit is een natuurlijke manier van loslaten.
In ons huidige leven ontbreekt vaak die ruimte voor natuurlijke verwerking. Door de constante stroom van prikkels – zoals telefoons, deadlines en sociale media – krijgt je lichaam niet het signaal dat het veilig is. De spanning blijft opgeslagen.
Emotie als trilling in het lichaam
Emoties zijn hormoontjes (peptiden) die zich hechten aan cellen in je lichaam. Ze brengen hun boodschap over door te trillen op die cel. Afhankelijk van de frequentie voel jij een bepaalde emotie, zoals verdriet of blijdschap.
Positieve emoties worden meestal wel doorvoeld op een dag, maar negatieve worden vaak vastgezet. Je cellen raken hierdoor als het ware ‘vervuild’. Dat beïnvloedt de werking van je organen. Als je bijvoorbeeld veel spanning vasthoudt rond je lever, kan die minder goed het bloed zuiveren, wat tot klachten als vermoeidheid kan leiden.
Bovendien zorgt het vasthouden van emoties voor een constante druk op je zenuwstelsel. Je raakt chronisch gespannen en ontspannen wordt steeds moeilijker. Door bewust te ademen, help je je systeem om weer terug te schakelen naar rust.
Waarom bewust ademen werkt
Ondanks dat ademhalen vaak automatisch gebeurt, kun je het ook bewust sturen. We zuchten allemaal weleens bewust – en voelen direct verlichting. Door dit vaker per dag te doen, geef je je lichaam de ruimte om te verwerken wat er tot dat moment is gebeurd. Dat zorgt ervoor dat je cellen ‘schoon’ blijven en jij helderder en energieker door je dag gaat.
Oefening: 4/6 ademhaling met buik en borst
Een eenvoudige oefening die hierbij helpt is de 4/6 ademhaling:
- Adem 4 tellen indoor je neus: 3 tellen naar je buik, 1 tel naar je borst
- Adem 6 tellen uitdoor je mond
Het belangrijkste is dat de uitademing langer is dan de inademing – dat activeert je parasympathisch zenuwstelsel, het deel van je autonome zenuwstelsel dat zorgt voor rust, herstel en emotionele regulatie.
De diepe buikademhaling kalmeert je systeem en verlaagt stress. De korte adem naar je borst geeft net genoeg alertheid om helder en aanwezig te blijven. Je lichaam komt in ontspanning, terwijl je hoofd fris blijft.
Deze oefening kun je overal doen: in bed, in de auto, op het toilet of zelfs tijdens het werken.
Voordelen van bewust ademen op drie niveaus
🧠 Mentaal
- Maakt het hoofd rustiger en helderder
- Verbetert focus en concentratie
- Vermindert piekeren en mentale ruis
- Verhoogt zelfbewustzijn
- Versterkt innerlijke afstemming en helderheid
💓 Emotioneel
- Helpt bij het verwerken van onderdrukte emoties
- Vergroot het gevoel van innerlijke rust
- Vermindert angst en spanning
- Verhoogt emotionele veerkracht
- Versterkt het contact met je gevoel
🧬 Fysiek
- Verlaagt stresshormonen (zoals cortisol)
- Verbetert zuurstofopname en energieniveau
- Reguleert hartslag en bloeddruk
- Ondersteunt het immuunsysteem
- Brengt het zenuwstelsel in balans
Zelf ervaren wat ademwerk voor jou kan doen?
Als ademcoach bied ik individuele en groepssessies ademwerk aan. Tijdens een sessie ademen we bewust en intensief gedurende 1 tot 1,5 uur. Dat brengt veel zuurstof in je systeem, zodat je lichaam de energie krijgt om te doen wat het van nature wil: loslaten, opruimen en herstellen.
Bij een individuele sessie stemmen we specifiek af op wat er in jouw lichaam speelt. We maken gericht contact met het deel waar spanning of emotie zit, zodat het van binnenuit los kan komen.